Քիմիա

Օքսիդ-CuO, P₂O₅, WO₃, CaO

Թթու-HnO₃, H₂So₄, H₃PO₄

Հիմք-Fe(oH)₃, NaOH

Աղ-Na₂Co₃, K₂So₄, Fe₂(So₄)₃, Al₂(SO₄)₃, Ca₃(PO₄)₂

2.Վերջացնել ռեակցիաները, հավասարեցնել, նշել տիպերը և անվանել բարդ նյութերը.

WO₃+H₂=W+3H₂O (տեղակալման)

2Fe(OH)₃+3H₂So₄=F⁺³e₂(So4^-2)₃+H₂O (փոխանակման)

2Al+H₂So₄=Al⁺³(SO4)+3H₂ (տեղակալման)

2H₂+O₂=2H₂O (միացման)

3Cao+2H₃PO₄=Ca(PO₄)+3H₂O (փոխանակման)

 Օքսիդներ

Հիմնային  են  կոչվում  այն  օքսիդները  որոնց  համապատասխանում  են  հիմքերը  և  որոնք  փոխազդում  են  թթուների  հետ , առաջացնելով   աղ  և  ջուր: Հիմնային  օքսիդները  հիմնակում  մետաղների  օքսիդներն  են :

Թթվային  են  կոչվում  այն  օքսիդները  որոնց  համապատասխանում  են  թթուները  և  որոնք  փոխազդում  են  ալկալիների  հետ , առաջացնելով  աղ  և  ջուր: Թթվային  օքսիդները  հիմնակում  ոչմետաղների  օքսիդներն  են :

Ամֆոտեր  են  կոչվում  այն  օքսիդները  որոնց  համապատասխանում  են  և  թթուները  և  հիմքերը , և  որոնք  փոխազդում  են  և  թթուների  և  հիմքերի  հետ,  առաջացնելով  աղ  և  ջուր :

Ջրածին 

1.  Ջրածնի ընդհանուր բնութագրումը, (1p,0n)1e,
2.  կարգաթիվը -1
3.  դիրքը պարբերական համակարգում,պարբերությունը-1, խումբը----1խումբ,գլխավոր ենթախումբ
Հարաբերական ատոմային զանգված՝   Ar(H)=1
Պարզ  նյութի  քիմիական բանաձևը`H₂
Հարաբերական մոլեկուլային զանգված Mr(H₂)=2
Իզոտոպները—Պրոտիում-¹H  , դեյտերիում-                      ²D,տրիտիում-³T

Ատոմի բաղադրությունը և կառուցվածքը---+1)1e

Վալենտականություն-1, օքսիդացման աստիճանը----                 +1,-1

                      

Ջրածնի քիմիական հատկությունները

1.2H₂ +O₂ =2H₂O

2.H₂+Cl₂=2HCl

 H₂+S=H₂S

3.2Na⁰+H₂⁰ =2Na⁺¹H^-1

Na⁰ -1e= Na⁺¹

H₂⁰+2e= 2H^-1

4.CuO +H₂ = Cu +H₂O

   սև             կարմիր   

Fe(OH)₂=FeO +H₂O

Fe₂O₃ +3H₂= 3H₂O +2Fe            

HgO +H₂= H₂O+Hg

S⁺⁴O^-2₂+ H₂O=H₂SO₃

Ca->CaO->Ca(OH)₂->CaCl₂

2Ca +O₂=2CaO

CaO +H₂O= Ca(OH)₂

Ca(OH)₂+2HCl= CaCl₂+2H₂O

PbO+H₂= H₂O+Pb

Ջրածնի ստացումը և քիմիական հատկությունները 

Փորձ 1. Ջրածնի ստացումը ջրի էլեկտրոլիզի միջոցով

2H₂O =2H₂ + O₂

Սարքի մեջ ջուր լցնենք և հաստատուն էլեկտրականհոսանքանցկացնենք : Քիչ անց` U-ձև խողովակի երկու ճկափողումհավաքվում են գազեր, որոնց ծավալները տարբեր են, Խողովակներիցմեկում գազի ծավալը երկու անգամ ավելի է: Ճշտելու նպատակով, թեի՞նչ գազեր են առաջացել, առկայծող մարխը մոտեցնենք քիչ ծավալովգազին ու փականը բացենք: Մարխը բռնկվում է: Դա վկայում է, որտվյալ գազը թթվածինն է: Այնուհետև երկրորդ խողովակին, որտեղգազի ծավալը երկու անգամ ավելի է, այրվող մարխը մոտեցնենք ուփականը բացենք: Այս դեպքում բռնկվում է գազը և յուրահատուկշառաչյունով այրվում: Նշանակում է երկրորդ գազը ջրածինն է:

Փորձ 2.
Ջրածնի ստացումը ակտիվ մետաղների և թթուների  փոխազդեցությամբ

Փորձանոթի մեջ գցեք  3-4  հատ ցինկի կտորներ, վրան զգուշությամբ ձագարի միջոցով ավելացրեք աղաթթվի լուծույթ փորձանոթի  ¼ մասով: Ի՞նչ նկատեցիք:Անջատվող գազը ստուգեք այրվող լուցկու միջոցով: Գրեք քիմիական ռեակցիաների հավասարումները 
    

                 Zn+2HCl=ZnCl₂+H₂

    
 Փորձ 3.     Ջրածնի ստացումը ալկալիական մետաղների և ջրի

                                               փոխազդեցությունից

                               2Na + 2H₂O = 2NaOH + H₂

               Ալկալիական մետաղներն են`Li,  Na, K, Rb, Cs, Fr

Թասի մեջ լցրեք ջուր, վրան ավելացրեք մի քանի կաթիլ ֆենոլֆտալեին:Պինցետով նաֆտից հանեք նատրիում, չորացրեք ֆիլտրի թխթի միջոցով և զգուշությամբ գցեք ջրի մեջ:Լուծույթը ներկվեց մորու գույն:

Նույնը փորձը կարելի է կատարել կալցիումի հետ:

Փորձ 4.Ջրածնի փոխազդեցությունը պղնձի(II)օքսիդի հետ (ջրածնի վերականգնող) հատկությունը

   Փորձանոթի հատակին գդալիկի օգնությամբ մի քիչ պղնձի(II) օքսիդի  փոշի տեղադրեք և ամրացրեք ամրակալի թաթին թեք վիճակում,որպիսզի առաջացող ջուրը չլցվի  օքսիդի վրա: Նախորդ փորձում նկարագրված ձևով ստացեք ջրածին և.խողովակի միջոցով ջրածինը անցկացրեք պղնձի(II)օքսիդով լցված փորձանոթի մեջ փորձանոթը տաքացնելով սպիրտայրոցի միջոցով:Փորձանոթի պատերին առաջանում է փայլուն կարմրավուն թաղանթ` պղինձը, իսկ փորձանոթի վերին մասում հայտնվում են ջրի կաթիլներ:

Cu⁺²O ^-2+H₂⁰ =Cu⁰ +H₂⁺¹O^-2

Cu⁺²  +2 e= Cu⁰-օքսիդիչ

H₂⁰-2e=2 H⁺¹-վերականգնիչ

Թթվածնի անձնագիրը

Քիմիական նշանը` O

Քիմիական բանաձևը O2

Հարաբերական ատոմային զանգվածը Ar—16

Իզոտոպները—16O, 17O, 18O

Դիրքը պարբերական աղյուսակում

Կարգաթիվը 8

Պարբերությունը 2  Խումբը 4-րդ

Ենթախումբը A

Ատոմի բաղադրությունը և կառուցվածքը  (8P,8n)8e   (+8)

Օքսիդացման աստիճանը -2

Հաշվել մեկ ատոմի զանգվածը  16*1,66*10^-27- 26*56*10^-27

Օքսիդավերականգման ռեակցիա

Օքսիդավերականգման են կոչվում այն ռեակցիաները, որոնց ժամանակ փոփոխվում է օքսիդացման աստիճանը տարրերի՝ այսինքն կատարվում է էլեկտրոնների տեղաշարժ փոքր էլեկտրաբացասականություն ունեցող տարրից դեպի մեծ էլեկտրաբացասականություն  ունեցող տարրը: ԱՅն տարրը, որ կորցնում է էլեկտորոն՝ կոչվում է վերականգնիչ, այն տարրը ընդունում է՝ օքսիդիչ:

Քիմիա

ԳՈՐԾՆԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔ՝ ՔԻՄԻԱԿԱՆ ՌԵԱԿՑԻԱՆԵՐՄԻԱՑՄԱՆ

2MG+O2 = 2MGO
4NA + O2 = 2NA2O
4AL +3O2 = 2AL2O3
4P + 5O2 = 2P2O5
ՔԱՅՔԱՅՄԱՆ
CU2CH2O5 = 2CUO +H2O +CO2
ՏԵՂԱԿԱԼՄԱՆ
FE + CUSO4 = FESO4 + CU

ՔՆՆԱՐԿՎՈՂ ՀԱՐՑԵՐ

1.ԻՆՉ Է ՆՅՈՒԹԸ

ՆՅՈՒԹԸ ՏԱՐԱԾՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ ՈՐՈՇԱԿԻ ԾԱՎԱԼ ԶԲԱՂԵՑՆՈՂ ՄԱՍՆԻԿՆԵՐԻ ՀԱՄԱԽՈՒՄԲ Է ԽԻՍՏ ՈՐՈՇԱԿԻ ՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՎ,ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔՈՎ,ԶԱՆԳՎԱԾՈՎ ՕԺՏՎԱԾ:ՆՅՈՒԹԵՐԸ ԲԱԺԱՆՎՈՒՄ ԵՆ`ՊԱՐԶ ԵՒ ԲԱՐԴԻ

2.ՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐՆ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ՊԱՐԶ ԵՒ ԲԱՐ

ՊԱՐԶ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ՆՅՈՒԹԵՐԸ,ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ ՄԵԿ ՏԱՐՐԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ:

ԲԱՐԴ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ՆՅՈՒԹԵՐԸ,ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ ԵՐԿՈՒ ԿԱՄ ԱՎԵԼԻ ՏԱՐՐԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ:

3.ՈՐՈՆՔ ԵՆ ՄԵՏԱՂՆԵՐԸ ԵՒ ՈՉՄԵՏԱՂՆԵՐ

ՄԵՏԱՂՆԵՐԸ, ԲԱՑԻ ՍՆԴԻԿԻՑ ՊԻՆԴ ԵՆ,ՊԼԱՍՏԻԿ ԵՆ,ՈՒՆԵՆ ՄԵՏԱՂՑԱԿԱՆ ՓԱՅԼ,ՈՒՆԵՆ ՋԵՐՄԱ- ԵՒ ԷԼԵԿՏՐԱՀԱՂՈՐԴԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ,ԱՐԸԱՔԻՆ ՇԵՐՏՈՒՄ ՈՒՆԵՆ ՉՈՐՍԻՑ ՔԻՉ ԷԼԵԿՏՐՈՆՆԵՐ,ՇԵՐՏԸ ԱՎԱՐՏԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ ԿՈՐՑՆՈՒՄ ԵՆ ԷԼԵԿՏՐՈՆՆԵՐԸ ԱՌԱՋԱՑՆԵԼՈՎ ԴՐԱԿԱՆ ԻՈՆՆԵՐ

ՈՉՄԵՏԱՂՆԵՐԸ,ԵԹԵ ՊԻՆԴ ԵՆ ՓԽՐՈՒՆ ԵՆ,ՄԵԾ ՄԱՍԱՄԲ ՀԵՂՈՒԿ ԿԱՄ ԳԱԶԱՅԻՆ ՆՅՈՒԹԵՐ ԵՆ,ՉՈՒՆԵՆ ՓԱՅԼ,ՉՈՒՆԵՆ ՋԵՐՄԱ- ԵՒ ԷԼԵԿՏՐԱՀԱՂՈՐԴԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ,ՉՈՒՆԵՆ ՄԵՏԱՂԱԿԱՆ ՓԱՅԼ,ՎԵՐՋԻՆ ՇԵՐՏՈՒՄ ՈՒՆԵՆ ՉՈՐՍԻՑ ԾԱՏ ԷԼԵԿՏՐՈՆՆԵՐ,ՇԵՐՏԸ ԱՎԱՐՏԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ ԸՆԴՈՒՆՈՒՆ ԵՆ ԷԼԵԿՏՐՈՆՆԵՐ ԱՌԱՋԱՑՆԵԼՈՎ ԲԱՑԱՍԱԿԱՆ ԻՈՆՆԵՐ

4.ՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐՆ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ՕՔՍԻԴՆԵՐ,ԹԹՈՒՆԵՐ,ՀԻՄՔԵՐ,ԱՂԵՐ

ՕՔՍԻԴՆԵՐ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ԲԱՐԴ ՆՅՈՒԹԵՐԸ,ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ ԵՐԿՈՒ ՏԱՐՐԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ,ՈՐՈՆՑԻՑ ՄԵԿԸ ԹԹՎԱԾՆՆ Է:

ԹԹՈԻՆԵՐ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ԲԱՐԴ ՆՅՈՒԹԵՐԸ,ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ ՋՐԱԾՆԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ ԵՒ ԹԹՎԱՅԻՆ ՄՆԱՑՈՐԴԻՑ

ԱՂԵՐ ԵՆ ԿԱՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ԲԱՐԴ ՆՅՈՔՒԹԵՐԸ,ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՎՎԱԾ ԵՆ ՄԵՏԱՂԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ ԵՒ ԹԹՎԱՅԻՆ ՄՆԱՑՈՐԴԻՑ

ՀԻՄՔԵՐ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ԲԱՐԴ ՆՅՈՒԹԵՐԸ,ՈՐՈՆՔ ԿԱՂՄՎԱԾ ԵՆ ՄԵՏԱՂԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ ԵՒ ՀԻԴՐՕՍՈ ԽՄԲԵՐԻ

 5.ՀԵՏԵՒՅԱԼ ՆՅՈՒԹԵՐԸ ՏԵՂԱԴՐԵՔ ԱՂՅՈՒՍԱԿԻ ՄԵՋ ԵՒ ԱՆՎԱՆԵՔ՝ 2, NA2SO4, HCL, ALCL3, BA(OH)2, ZN(NO3)2, P2O5, H3PO4, NA2O, CACO3, FE(OH)3, MGO, FEPO4:

ՕՔՍԻԴ	ԹԹՈՒ	ՀԻՄՔ	ԱՂ
SO2- ԾԾՈՒՄԲԻ ՕՔՍԻԴ	HCL- ՔԼՈՐԱՋՐԱԾՆԱԿԱՆ ԹԹՈՒ	BA(OH)2— ԲԱՐԻՈՒՄԻ ՀԻԴՐՕՔՍԻԴ	NA2SO4-ՆԱՏՐԻՈՒՄԻ ՍՈՒԼՖԱՏ
P2O5- ՖՈՍՖՈՐԻ ՕՔՍԻԴ	H3PO4-ՖՈՍՖՈՐԱԿԱՆ ԹԹՈՒ	FE(OH)3-ԵՐԿԱԹԻ ՀԻԴՐՕՔՍԻԴ	ALCL3-ԱԼՅՈՒՄԻՆԻ ՔԼՈՐԻԴ
NA2O-ՆԱՏՐԻՈՒՄԻ ՕՔՍԻԴ			ZN(NO3)2-ՑԻՆԿԻ ՆԻՏՐԱՏ
MGO-ՄԱԳՆԵԶԻՈՒՄԻ ՕՕՔՍԻԴ			CACO3-ԿԱԼԻՈՒՄԻ ԿԱՐԲՈՆԱՏ
			FEPO4-ԵՐԿԱԹԻ ՖՈՍՖԱՏ

6.ԿԱԶՄԵԼ ՀԵՏԵՒՅԱԼ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԲԱՆԱՁԵՒԵՐ

ԾԾՄԲԱԿԱՆ ԹԹՈՒ – H2SO4

ԱԼՅՈՒՄԻՆԻՈՒՄԻ ՍՈՒԼՖԱՏ – AL2SO4

ԱԶՈՏԻ (V) ՕՔՍԻԴ – N2O5

ԵՐԿԱԹԻ (III) ՍՈՒԼՖԱՏ – FE2SO4

ԵՐԿԱԹԻ (II) ՖՈՍՖԱՏ – FE3PO4

ԿԱԼՑԻՈՒՄԻ ՕՔՍԻԴ – CAO

ԿԱԼՑԻՈՒՄԻ ՀԻԴՐՕՔՍԻԴ – CA(OH)2

ԿԱԼՑԻՈՒՄԻ ՔԼՈՐԻԴ – CACL2

ՄԱԳՆԵԶԻՈՒՄԻ ԿԱՐԲՈՆԱՏ – MGCO3

ԲԱՐԻՈՒՄԻ ՕՔՍԻԴ – BAO

ԲԱՐԻՈՒՄԻ ՀԻԴՐՕՔՍԻԴ – BA(OH)2

ԲԱՐԻՈՒՄԻ ՖՈՍՖԱՏ – BA3PO4

ԱՆՕՐԳԱՆԱԿԱՆ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄԸ

ՆՅՈՒԹԸ ՏԱՐԱԾՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ ՈՐՈՇԱԿԻ ԾԱՎԱԼ ԶԲԱՂԵՑՆՈՂ ՄԱՍՆԻԿՆԵՐԻ ՀԱՄԱԽՈՒՄԲ Է ԽԻՍՏ ՈՐՈՇԱԿԻ ՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՎ,ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔՈՎ,ԶԱՆԳՎԱԾՈՎ ՕԺՏՎԱԾ:ՆՅՈՒԹԵՐԸ ԲԱԺԱՆՎՈՒՄ ԵՆ`ՊԱՐԶ ԵՒ ԲԱՐԴԻ

ՊԱՐԶ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ՆՅՈՒԹԵՐԸ,ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ ՄԵԿ ՏԱՐՐԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ:

ԲԱՐԴ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ՆՅՈՒԹԵՐԸ,ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ ԵՐԿՈՒ ԿԱՄ ԱՎԵԼԻ ՏԱՐՐԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ:

ՏԱՐՐԸ ՈՐՈՇԱԿԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻ ՏԵՍԱԿ Է:

ՊԱՐԶ ՆՅՈՒԹԵՐԸ ԲԱԺԱՆՎՈՒՄ ԵՆ ՄԵՏԱՂՆԵՐԻ ԵՒ ՈՉՄԵՏԱՂՆԵՐԻ

ՄԵՏԱՂՆԵՐԸ, ԲԱՑԻ ՍՆԴԻԿԻՑ ՊԻՆԴ ԵՆ,ՊԼԱՍՏԻԿ ԵՆ,ՈՒՆԵՆ ՄԵՏԱՂՑԱԿԱՆ ՓԱՅԼ,ՈՒՆԵՆ ՋԵՐՄԱ- ԵՒ ԷԼԵԿՏՐԱՀԱՂՈՐԴԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ,ԱՐԸԱՔԻՆ ՇԵՐՏՈՒՄ ՈՒՆԵՆ ՉՈՐՍԻՑ ՔԻՉ ԷԼԵԿՏՐՈՆՆԵՐ,ՇԵՐՏԸ ԱՎԱՐՏԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ ԿՈՐՑՆՈՒՄ ԵՆ ԷԼԵԿՏՐՈՆՆԵՐԸ ԱՌԱՋԱՑՆԵԼՈՎ ԴՐԱԿԱՆ ԻՈՆՆԵՐ

ՈՉՄԵՏԱՂՆԵՐԸ,ԵԹԵ ՊԻՆԴ ԵՆ ՓԽՐՈՒՆ ԵՆ,ՄԵԾ ՄԱՍԱՄԲ ՀԵՂՈՒԿ ԿԱՄ ԳԱԶԱՅԻՆ ՆՅՈՒԹԵՐ ԵՆ,ՉՈՒՆԵՆ ՓԱՅԼ,ՉՈՒՆԵՆ ՋԵՐՄԱ- ԵՒ ԷԼԵԿՏՐԱՀԱՂՈՐԴԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ,ՉՈՒՆԵՆ ՄԵՏԱՂԱԿԱՆ ՓԱՅԼ,ՎԵՐՋԻՆ ՇԵՐՏՈՒՄ ՈՒՆԵՆ ՉՈՐՍԻՑ ԾԱՏ ԷԼԵԿՏՐՈՆՆԵՐ,ՇԵՐՏԸ ԱՎԱՐՏԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ ԸՆԴՈՒՆՈՒՆ ԵՆ ԷԼԵԿՏՐՈՆՆԵՐ ԱՌԱՋԱՑՆԵԼՈՎ ԲԱՑԱՍԱԿԱՆ ԻՈՆՆԵՐ

ԲԱՐԴ ՆՅՈՒԹԵՐԸ ԲԱԺԱՆՎՈՒՄ ԵՆ`ՕՔՍԻԴՆԵՐԻ,ԹԹՈԻՆԵՐԻ,ՀԻՄՔԵՐԻ ԵՒ ԱՂԵՐԻ

ՕՔՍԻԴՆԵՐ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ԲԱՐԴ ՆՅՈՒԹԵՐԸ,ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ ԵՐԿՈՒ ՏԱՐՐԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ,ՈՐՈՆՑԻՑ ՄԵԿԸ ԹԹՎԱԾՆՆ Է:

ԹԹՈԻՆԵՐ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ԲԱՐԴ ՆՅՈՒԹԵՐԸ,ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ ՋՐԱԾՆԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ ԵՒ ԹԹՎԱՅԻՆ ՄՆԱՑՈՐԴԻՑ

ԱՂԵՐ ԵՆ ԿԱՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ԲԱՐԴ ՆՅՈՔՒԹԵՐԸ,ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՎՎԱԾ ԵՆ ՄԵՏԱՂԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ ԵՒ ԹԹՎԱՅԻՆ ՄՆԱՑՈՐԴԻՑ

ՀԻՄՔԵՐ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ԲԱՐԴ ՆՅՈՒԹԵՐԸ,ՈՐՈՆՔ ԿԱՂՄՎԱԾ ԵՆ ՄԵՏԱՂԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ ԵՒ ՀԻԴՐՕՍՈ ԽՄԲԵՐ

ԹԹՈՒՆԵՐ

ԹԹՈՒՆԵՐ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ԲԱՐԴ ՆՈՒԹԵՐԸ, ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ՝ ՋՐԱԾՆԻ ՄԵԿ ԿԱՄ ՄԻ ՔԱՆԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ ԵՒ ԹԹՎԱՅԻՆ ՄՆԱՑՈՐԴԻՑ։ ՔԻՄԻԱԿԱՆ ԲԱՆԱՁԵՒԸ ԴԱ ՆՅՈՒԹԻ ԲԱՂԱԴՐՈՒԹՅԱՆ ՊԱՅՄԱՆԱԿԱՆ ԳՐԱՌՈՒՄՆ Է ՆՇԱՆՆԵՐԻ ԵՒ ԻՆԵՔՍՆԵՐԻ ՄԻՋՈՑ

HCL-ԱՂԱԹԹՈՒ

HNO3-ԱԶՈՏԱԿԱՆ

H2SO4-ԾԾՄԲԱԿԱՆ

H2CO3-ԱԾԽԱԹԹՈՒ

H2SIO3-ՍԻԼԻԿԱԹԹՈՒ

H3PO4-ՖՈՍՖՈՐԱԿԱՆ

ԹԹՎԱՅԻՆ ՄՆԱՑՈՐԴՆԵՐԻ ԱՆՎԱՆՈՒՄՆԵՐԸ

HCL-ԱՂԱԹԹՈՒ-ՔԼՈՐԻԴ
HNO3-ԱԶՈՏԱԿԱՆ-ՆԻՏՐԱՏ
H2SO4-ԾԾՄԲԱԿԱՆ-ՍՈՒԼՖԱՏ
H2CO3-ԱԾԽԱԹԹՈՒ-ԿԱՐԲՈՆԱՏ
H2SIO3-ՍԻԼԻԿԱԹԹՈՒ-ՍԻԼԻԿԱՏ
H3PO4-ՖՈՍՖՈՐԱԿԱՆ-ՖՈՍՖԱՏ
ԱՂԵՐ
ԱՂԵՐ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ԲԱՐԴ ՆՅՈՒԹԵՐԸ, ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ ՄԵՏԱՂԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ ԵՒ ԹԹՎԱՅԻՆ ՄՆԱՑՈՐԴՆԵՐԻՑ
NA+1CT-1
NA+1CT-1
N+1A
AL+3CL-1=
ՀԻՄՔԵՐ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ԲԱՐԴ ՆՅՈՒԹԵՐԸ ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ ՄԵՏԱՂԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ ԵՒ ՀԻԴՐՈՔՍՈԽՈՒՄԲ

ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԴԱՍԱԿԱՐԳՈՒՄ

ՆՅՈՒԹԸ ԴԱ ՏԱՐԱԾՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ ՈՐՈՇԱԿԻ ԾԱՎԱԼ ԶԲԱՂԵՑՆՈՂ ՄԱՍՆԻԿՆԵՐԻ ՀԱՄԱԽՈՒՄԲ Է, ԽԻՍՏ ՈՐՈՇԱԿԻ ՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆԵՐՈՎ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔՈՎ, ԶԱՆԳՎԱԾՈՎ ՕՇՏՎԱԾ ՊԱՐԶ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ՆՅՈՒԹԵՐԸ, ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ ՄԵԿ ՏԱՐՐԻ ԱՏՈԲԻՑ ԲԱՐԴ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ՆՅՈՒԹԵՐԸ, ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ ԵՐԿՈՒ ԵՒ ԱՎԵԼԻ ՏԱՐՐԻ ԱՏՈՄՆԵՐՑ։ ՏԱՐՐԸ ԱՏՈՄԻ ՈՐՈՇԱԿԻ ՏԵՍԱԿ Է։ ՄԵՏԱՂՆԵՐԸ ԲԱՑԻ ՍՆԴԻԿԻՑ ՊԻՆԴ ԵՆ ՈՒՆԵՆ ՄԵՏԱՂԱԿԱՆ ՓԱՅԼ ՊԼԱՍՏԻԿ ԵՆ ՈՒՆԵՆ ՋԵՐՄԱ ԵՒ ԷԼԵԿՏՐԱ ՀԱՂՈՐԴԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՎԵՐՋԻՆ ՇԵՐՏՈՒՄ ՈՒՆԵՆ 4-ԻՑ ՔԻՉ ԷԼԵԿՏՐՈՆ, ՇԵՐՏ ՍԿՍԵԼՈՒ ԱՎԱՐՏԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ ԿՈՐՑՆՈՒՄ ԵՆ ԷԼԵԿՏՐՈՆՆԵՐԷ ԱՌԱՋԱՑՆԵԼՈՎ ԴՐԱԿԱՆ ԻՈՆՆԵՐ։ ՈՉ ՄԵՏԱՂՆԵՐԸ ԵԹԵ ՊԻՆԴ ԵՆ ՓԽՐՈՒՆ ԵՆ ՄԵԾ ՄԱՍԸ ԳԱԶԱՅԻՆ ԿԱՄ ՀԵՂՈՒԿ ՆՅՈՒԹԵՐ ԵՆ, ՉՈՒՆԵՆ ՓԱՅԼ, ՋԵՐՄԱ ԵՒ ԷԼԵԿՏՐԱԿԱՆ ՀԱՂԱՈՌԴԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ, ՎԵՐՋԻՆ ՇԵՐՏՈՒՄ ՈՒՆԵՆ 4-ԻՑ ՇԱՏ ԷԼԵԿՏՐՈՆԵՐ, ՇԵՐՏ ԱՎԱՐՏԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ ՁԳՈՒՄ ԵՆ ԻՐԵՆՑ ՊԱԿԱՍ ԷԼԵԿՏՐՈՆՆԵՐԸ՝ ԱՌԱՋԱՑՆԵԼՈՎ ԲԱՑԱՍԱԿԱՆ ԻՈՆՆԵՐ։ ԿԱՆ ՆԱԵՒ ՏԱՐՐԵՐ, ՈՐ ՈՒՆԵՆ՝  ԵՒ ՄԵՏԱՂԱԿԱՆ՝ ԵՒ ՈՉ ՄԵՏԱՂԱԿԱՆ ՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆԵՐԻ։ ԲԱՐԴ ՆՅՈՒԹԵՐՆ ԵՆ՝ ՕՔՍԻԴԸ, ԹԹՈՒՆԵՐԸ, ՀԻՄՔԵՐԸ ԵՒ ԱԶԵՐԸ։ ՕՔՍԻԴՆԵՐ ԵՆ ԿՈՉՎՈՒՄ ԱՅՆ ԲԱՐԴ ՆՅՈՒԹԵՐԸ, ՈՐՈՆՔ ԿԱԶՄՎԱԾ ԵՆ ԵՐԿՈՒ ՏԱՐՐԻ ԱՏՈՄՆԵՐԻՑ, ՈՐՈՆՑԻՑ ՄԵԿԸ ԹԹՎԱԾԻՆ ԵՆ։ MGO +2 -2, ALO +3 -2=AL2O3, CO +4 -2CO2, PO +5 -2

ԱՄԱՌԱՅԻՆ ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔՆԵՐ

1)ԲՆՈՒԹԱԳՐԵԼ ՁԵՐ ԸՆՏՐԱԾ ՏԱՐՐԸ ԸՍՏ ՀԵՏԵՒՅԱԼ ՍԽԵՄԱՅ  

1) ՔԻՄԻԱԿԱՆ  ՏԱՐՐԻ  ՆՇԱՆԸ  F

2) ԿԱՐԳԱԹԻՎԸ 9 ՄԻՋՈՒԿԻ  ԼԻՑՔԸ +9

3) ՀԱՐԱԲԵՐԱԿԱՆ  ԱՏՈՄԱՅԻՆ  ԶԱՆԳՎԱԾԸ  AR(F)=19. 

4)ՄԵԿ  ԱՏՈՄԻ  ԶԱՆԳՎԱԾԸ (Գ)  19X1,66X10-27 ԿԳ = 31,54 ԿԳ

5) ԴԻՐՔԸ ՊԱՐԲԵՐԱԿԱՆՀԱՄԱԿԱՐԳՈՒՄ“Ո՞Ր  ՊԱՐԲԵՐՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐՐ  Է 2, ԽՈՒՄԲԸ 7, ԵՆԹԱԽՈՒՄԲԸ ԳԼԽԱՎՈՐ.

6)  ԱՏՈՄԻ  ԲԱՂԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ՝     ՊՐՈՏՈՆ 9, ՆԵԻՏՐՈՆ 10, ԷԼԵԿՏՐՈՆ 9                                                                     

 7)ԷԼԵԿՏՐՈՆԱՅԻՆ  ԹԱՂԱՆԹԻ  ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ 

8)ԻՆՉՊԻՍԻ՞ ՏԱՐՐ Է` ՄԵՏԱՂ  Է, ԹԵ՞ ՈՉՄԵՏԱՂ   ՈՉ ՄԵՏԱՂ.

9) ՕՔՍԻԴԱՑՄԱՆ ԱՍՏԻՃԱՆԸ`ՕԱ  +9   0

10)ՀԱՎԱՔԵԼ ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԱՅԴ ՏԱՐՐԻ ՄԱՍԻՆ՝ՏԱՐԱԾՎԱԾՈՒԹՅՈՒՆԸ,ՀԱՏԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ,ՈՐ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԲԱՂԱԴՐՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋ Է ՄՏՆՈՒՄ ԱՅԴ ՏԱՐՐԸ,ԱՅԴ ՆՅՈՒԹԵՐԻ ԿԻՐԱՌՈՒՄԸ:

ՊԱՐԲԵՐՈՒԹՅԱՆ ՀԱՄԱՐԸ ՑՈՒՅՑ Է ՏԱԼԻՍ՝ ԷԼԵԿՏՐՈՆԱՅԻՆ ՇԵՐՏԵՐԻ ՔԱՆԱԿԸ։ ՄԻՋԻԿԻՑ ԿԱՆ ՏԱՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ, ՈՐՏԵՂ ԷԼԵԿՏՐՈՆՆԵՐԻ ԳՏՆՎԵԼՈՒ ՀԱՎԱՆԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՄԵԾ Է ԵՒ ԱՅԴ ՏԱՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԿՈՉՎՈՒՄ ԵՆ ԷԼԵԿՏՐՈՆԱՅԻՆ ՇԵՐՏԵՐ։ ԱՅՆ ԱՏՈՄՆԵՐԸ ՈՐՈՆՔ ՈՒՆԵՆ ՉԱՎԱՐՏՎԱԾ ՇԵՐՏԵՐ, ՁԳՏՈՒՄ ԵՆ ԱՎԱՐՏԵԼ ԵՒ ԱՅԴ ՇԵՐՏԵՐԸ ԿՈՐՑՆԵԼՈՎ ԿԱՄ ԸՆԴՈՒՆԵԼՈՎ ՊԱԿԱՍ ԷԼԷԿՏՐՈՆՆԵ

N=2n քառակուսի

n=1 N=2X1քառակուսի= 2 էլեկտրոն

n=2 N=2*2քառակուսի=8 էլեկտրոն

n=3 N=2*3 քառակուսի= 18 էլէկտրոն